15-09-2022

Er bestaan veel zeldzame ziekten waarvoor geen behandeling bestaat. Eén van deze ziekten is amyotrofische laterale sclerose of kortweg ALS. Hierbij treedt er een verlies van motorische zenuwcellen op, waardoor de prikkeloverdracht vanuit de hersenen naar de spieren steeds moeilijker wordt. Patiënten met ALS hebben last van krachtsverlies dat in het begin van de ziekte meestal optreedt in een hand of een voet, of soms in de tong. Typisch voor ALS is dat de spierzwakte zich verspreidt over het hele lichaam en ook voor ademhalingsproblemen kan zorgen. Gemiddeld overlijden patiënten 2 tot 5 jaar na het begin van de ziekte. Er bestaat geen goede behandeling. Enkel onderzoek naar de oorzaken en ziektemechanismen van ALS kan leiden tot een oplossing voor deze vreselijke ziekte.

lolands weide

Omdat ALS een relatief zeldzame ziekte is (het treft ongeveer 1 tot 2 per 100 000 mensen per jaar), is er weinig interesse vanuit de farmaceutische industrie en is het ook moeilijk om onderzoeksbeurzen via de officiële kanalen te verkrijgen. Hierdoor moet het ALS onderzoek in belangrijke mate rekenen op steun via goede doelen. Lolands zet zich reeds vele jaren in om het onderzoek naar ALS te steunen. Zij kunnen op hun beurt dan ook rekenen op steun van sponsors, zoals Solidaris Brabant.

De steun van LoLands via het Laeversfonds voor ALS, heeft voor het onderzoekscentrum van KU Leuven al een groot verschil gemaakt. De financiële middelen die via goede doelen verworven worden, hebben ook twee belangrijke voordelen: ze kunnen vrij ingezet worden waar het nodig is, en ze laten toe om te investeren in nieuwe mensen en nieuwe projecten. Die investeringen verhogen dan weer de kans op het binnenhalen van een beurs voor het voeren van nog meer onderzoek. Zo is elke euro dus gemakkelijk het dubbele waard.

Mede dankzij de steun van Lolands was het mogelijk om in Leuven het onderzoek op menselijke stamcellen op te starten. Het gebruik van deze cellen voor ALS onderzoek is in een stroomversnelling gekomen door een technologische revolutie, waardoor het plots mogelijk werd om lichaamscellen (bijvoorbeeld huidcellen) om te vormen tot stamcellen. Dergelijke stamcellen kunnen in elke andere lichaamscel omgezet worden, dus ook in de motorische zenuwcellen die aftakelen bij ALS. Deze nieuwe technologie laat dus toe om menselijke zenuwcellen te onderzoeken, afkomstig van patiënten met ALS. Zo kan onderzocht worden wat er precies misloopt in de motorische zenuwcellen van ALS patiënten.

Het opstarten van dit onderzoek vroeg een grote inspanning om alle expertise in huis te halen en om stamcellijnen van de verschillende vormen van ALS te maken. Bovendien is het kweken van menselijke zenuwcellen heel duur. Intussen worden deze stamcellen gebruikt voor bijna alle onderzoeksprojecten in Leuven, heeft het onderzoekscentrum van KU Leuven al verschillende grote onderzoeksprojecten binnengehaald en behoort het tot één van vier grote Europese ALS stamcel onderzoekscentra.

Er komen steeds nieuwe (en dure) technologieën bij die ALS onderzoek naar een nieuw niveau kunnen tillen.

Fondsenwerving via goede doelen blijft dus noodzakelijk om dit soort investeringen te kunnen maken.

Wil je zelf ook een bijdragen aan het onderzoek naar ALS? Dat kan via het Laeversfonds. Alle informatie vind je hier: https://www.kuleuven.be/fondsenwerving/fondsen/geneeskunde/laeversfonds-voor-als-onderzoek